derskonum.com'un değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.
doğru konum= derskonum
- OKUMA: ŞİİR
- OKUMA: DENEME
- EDEBİYAT ATÖLYESİ: YAZMA
- DİNLEME/İZLEME: MÜLAKAT
- EDEBİYAT ATÖLYESİ: KONUŞMA
1.Tema: Sözün İçeriği / Okuma: Şiir
İçerik
- Edebiyat Kavramı
- Sanat, Sanatçı, Güzel Sanatlar Kavramları
- Metin, Edebi Metin, Öğretici Metin Kavramalrı
- Edebiyatın Bilimlerle İlişkisi
- Günlük Dil, Edebi Dil Kavramları
- Şiirde Dil, Tema, Çağrışım, İmge Kavramları
- Edebi Sanatlar
1-Edebiyat Kavramı
Edebiyat; bilgi, gözlem ve deneyimlere dayalı düşünce, duygu ve hayallerin sanatçının yorumundan geçirilerek etkili bir şekilde söz ya da yazıyla anlatılması sanatıdır.
Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatıdır. Diğer bir tanımla edebiyat dille gerçekleştirilen güzel sanat etkinliğidir.
Tanzimat’tan sonra Türkçede tekil olarak bugünkü anlamında kullanılmıştır.
Þ Edebiyat; sözlü ve yazılı olmak üzere ikiye ayrılır:
1. Sözlü edebiyat: Yazının kullanılmadığı dönemlerde dilden dile söylenerek günümüze kadar ulaşmış ve anonim ( halkın ortak malı) olarak gelişen ürünlerin tamamına sözlü edebiyat denir.
2. Yazılı edebiyat: Yazının kullanılmaya başlamasından itibaren yazarı belli olan her türlü edebiyat ürünlerine yazılı edebiyat denir.
2-Sanat, Sanatçı, Güzel Sanatlar Kavramları
Sanat, insanın duygu, düşünce ve hayallerini, somut ve soyut malzemelerle yaratıcı gücünü kullanarak kişiyi etkileyecek biçimde anlatmasıdır.
Sanatçı; duygu, düşünce, hayal ve kaygılarını bir malzeme kullanarak estetik bir biçimde ifade eden kişidir.
Güzel sanatlar ise insanların, dış dünyaya yönelik duygu, düşünce ve zlenimlerini çizgi, renk, biçim, ses, söz ve ritim gibi unsurlarla anlatması; edebiyat, müzik, resim, heykel, mimari ve tiyatro gibi faaliyetlerle insanda coşku ve hayranlık uyandırmasıdır.
Güzel Sanatların Temel Nitelikleri
✓ Güzellik ✓ Etkileyicilik ✓ Özgünlük ✓ Öğreticilik ✓ Evrensellik ✓ Yaratıcılık
Görsel (plastik) sanatlar, maddeye biçim veren sanatlardır. Bu madde taş, mermer, boya, çamur vb. olabilir. Görsel sanatlar, göze hitap eden sanatlardır.
İşitsel (fonetik) sanatlar sese biçim veren, malzemesi ses ve söz olan sanatlardır. Edebiyat, fonetik bir sanattır. Çünkü edebiyatın malzemesi, dildir. Dil ise seslere dayanan bir iletişim sistemidir.
Dramatik (ritmik) sanatlar, harekete biçim veren sanatlardır. Dramatik sanatların çoğunda hareket öğesinin yanında işitsel ve görsel öğeler de bulunur .
Edebiyat, diğer güzel sanatlardan farklı olarak hiçbir maddi malzemeye, alete veya mekâna bağlı değildir; edebiyat bütünüyle zihinsel bir sanattır.
3- Metin, Edebi Metin, Öğretici Metin Kavramalrı
Ø Metin:İnsanların iletişim kurmak, kendi duygu, düşünce ve hayallerini ifade etmek amacıyla bir araya getirdikleri sözlü veya yazılı cümleler topluluğuna metin denir. Metin, dille kurulan bir anlaşma ve anlatma aracıdır. Metin, cümlelerden oluşur. Metnin türünü; metnin yazılış amacı, konusu, kullanılan iletişim kanalı ve hedef kitle belirler. Bilimsel, felsefi, edebi ve günlük metinler birbirinden farklı düzenlenir
Ø Edebi Metin: Yazar ya da şairin, dış dünyadaki gerçekliği kendi zihin süzgecinden geçirerek sözlü veya yazılı şekilde estetik ifadesidir.
Ø Öğretici Metin: Bir bilgiyi paylaşmak, bir konuya açıklık getirmek, topluma herhangi bir alanda ispatlanmış bulguları paylaşmak amacıyla yazılan metinlerdir.
Edebi Metin Örneği:
Çanakkale Şehitlerine
Şu Boğaz Harbi nedir? Var mı ki dünyâda eşi?
En kesîf orduların yükleniyor dördü beşi,
-Tepeden yol bularak geçmek için Marmara’ya-
Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya.
Ne hayâsızca tehaşşüd ki ufuklar kapalı!
Nerde -gösterdiği vahşetle “Bu: Bir Avrupalı!”
...
Ey şehîd oğlu şehîd, isteme benden makber,
Sana âgûşunu açmış duruyor Peygamber.
Öğretici Metin Örneği:
Çanakkale Savaşı Tarihi
Çanakkale Savaşı batılı ülkelerin oluşturduğu itilafa karşı Osmanlı Devleti’nin savunmada olduğu bir savaştır. Osmanlı Devleti Çanakkale Savaşında bütün bir millet olarak destan yazdığı savaştır. 1914 yılı 3 Kasım-1915 yılı 18 Mart tarihleri arasında deniz savaşları yapılmıştır. 25 Nisan 1915-9 Ocak 1916 tarihleri arasında ise Gelibolu yarımadasında kara savaşları olarak yapılmıştır.
- İtilaf Devletleri donanmaları 18 Mart 1915’te Osmanlı ordusu tarafından bozguna uğratılmıştır. Böylece Çanakkale Savaşı’nın deniz savaşı bölümü sona ermiştir.
- Gelibolu Yarımadası’na yapılan kara çıkartmaları yine Osmanlı ordusunun büyük çabası ile bertaraf edilmiştir. 19-20 Anafartalar ve Arıburnu’ndan, 9 Ocak 1916’da da Seddülbahir’den çekilen itilaf birlikleri büyük yenilgiye uğramıştır.
👊👊Bilim insanı; bir eser ortaya koyarken eserinin konusu olan nesne, durum ya da olayla ilgili nesnel bilgiler verir; dış dünyadaki gerçekliği olduğu gibi eserinde yansıtır. Bilim insanının amacı okuru bilgilendirmektir. Bir şair veya yazar; bir nesne, olay ya da durumla ilgili duygu, düşünce ve hayallerini eserinde anlatırken öznel davranır; bunlarla ilgili hislerini, sezgilerini ve bunların kendisinde uyandırdığı çağrışımları kurgulayarak okura aktarır.
DEVAMI PDF OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
9.Sınıf Edebiyat 1.Tema Sözün İnceliği Okuma Şiir Ders Notları PDF |
DEVAMI PDF OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 1.Tema Ders Notları, 9.SINIF EDEBİYAT DERS NOTLARI YENİ MÜFREDAT,9.SINIF EDEBİYAT KONU ANLATIMI YENİ MÜFREDAT,
Yorum Gönder