MATLA,MAKTA BEYİT NEDİR, NASIL ANLAŞILIR, ÖRNEKLER

 MATLA,MAKTA BEYİT NEDİR MATLA VE MAKTA BEYTİ NASIL ANLAŞILIR, MATLA BEYİT NEDİR,MAKTA BEYİT NEDİR, MATLA VE MAKTA BEYTİ NASIL ANLAŞILIR, makta beyti nedir, matla beyti nasıl anlaşılır, MAKTA BEYTİ NASIL ANLAŞILIR, Makta ve matla nasıl bulunur? Makta beyitini nasıl anlarız? Matla ve makta ne demek? Bir gazelin matla beyitini nasıl anlarız?

onedebiyat.net'in değerli akademisyen-öğretmen-öğrenci-edebiyat sever takipçileri.

Derskonum.com olarak her dönem olduğu gibi yeni dönemde de sizler için kitap cevepları,konu anlatımı,pdf ders notları ile her zaman yanınızdayız..

Bu sayfamızda siz değerli takipçilerimiz için MATLA,MAKTA BEYİT NEDİR MATLA VE MAKTA BEYTİ NASIL ANLAŞILIR üzerine bir paylaşım yazacağız. 

Siz de eğer bize ve tüm eğitim camiasına yardımcı olmak adına hazırladığınız yazılıları-notları-soruları-videoları paylaşmak isterseniz mail adresinden bize ulaşabilirsiniz.

İyi çalışmalar..

doğru konum= derskonum

destek olmak için lütfen paylaşını

Değerli derskonum.com takipçileri.
Sizler için ÖSYM sınavlarında sık sık sorulan bir konuyu ele alacağız. Bu konuyu örneklerle daha iyi anlayacağınız şekilde yazacağız..

matla beyti nasıl anlaşılır

Matla, Divan edebiyatında bir şiirin ilk beyiti. Daha çok kaside ve gazel türleri için kullanılır. "Doğmak" anlamındadır. Matla beyti diğer beyitlerden ayrı olarak kendi arasında redifli ve kafiyeli iki mısradan oluşur.


makta beyti nasıl anlaşılır
makta beyti nedir
Kesme, kesme yeri, orta yerinden kesilen herhangi bir şeyin görünüşüdür. Terim olarak Divan Edebiyatında gazel ve kasidelerin son beyitlerine verilen addır. Bu beyitlere, şairin adını da bünyesinde bulundurduğu için ayni zamanda mahlas beyiti denir. 

Halk Edebiyatı'mızda şairin adının da bulunduğu bu son beyite imza veya mühür beyiti denir.

ÖRNEKLERİ İNCELEYELİM
----------Örnek-1--
Hattum hisâbın bil didün gavgâlara saldun beni
Zülfüm hayâlin kıl didün sevdâlara saldun beni
------------

----------Örnek-2--

Haddeden geçmiş nezaket yâl ü bâl olmuş sana 

Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı al olmuş sana

---BU BEYİTLER İLK BEYİTTİR.. AA ŞEKLİNDE UYAKLANMIŞTIR. YANİ SON SESLER AYNIDIR. YANİ MATLA BEYTİDİR.---

....

......
ÖRNEKLER 
----------Örnek-1--
Bâkî-sıfat virdün elem itdün gözüm yaşını yem
Kıldun garîk-i bahr-i gam deryâlara saldun beni

----------Örnek-2--

Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dilber Nedîm

Bir peri suret görünmüş bir hayâl olmuş sana 

---BU BEYİTLER SON BEYİTTİR.. EN ÖNEMLİ İŞARETİ ŞAİRİN MAHLASI DA YER ALMAKTADIR. AYRICA  XA ŞEKLİNDE UYAKLANMIŞTIR YANİ MAKTA BEYTİDİR.--- 

TÜM BİR GAZELE BAKALIM

GAZEL

Sînede evvel ne muhrik ârzûlar vâr idi------a
Lebde ser-keş âhlar âteşli hûlar vâr idi------ a
 

(İLK BEYİTTE SON SESLER AYNI---MATLA BEYTİ)

Böyle bî-hâlet değildi gördüğüm sahrâ-yı aşk---b
Anda mecnûn bîdler dîvâne cûlar vâr idi----a


Ben bugün bir nev-bahâr-ı hüsn ü ân seyreyledim---c
Tarf-ı destârında sünbül gibi mûlar vâr idi----a


Sen yine bir nev-niyâz âşık mı peydâ eyledin---d
Kûyuna yer yer dökülmüş âb-ı rûlar vâr idi----a


Ey Nedîm ey bülbül-i şeydâ niçün hâmûşsun---e
Sende evvel çok nevâlar güft ü gûlar vâr idi----a

(Son beyitte şairin adı/mahlası NEDİM yer almakta-MAKTA)

ÖRNEK TEST SORUSU

 

Aşağıdakilerden hangisi kasidenin ilk beyiti olabilir?

A) Ayağı donmadı mı havzın evvela baştan
Ya düşmedi mi çenarın eli çemende meğer

B) İydin mübarek olsun eyâ asaf-ı cihân
Gelsin edeple pâyına bus etsin âsümân

C) Urulur gerdanına anın için altından
İki zencir ki zabt etmesi âsân ola tâ

D) Alınır mı ramazan sofilerinden Mushaf
Rahlenin nevbetini beklemeyince insan

E) Ey sadr-ı keremkâr ki dergâh-ı refiin
Erbâb-ı dile kıble-i ümmıd ü rücûdur

ÇÖZÜM: Burada Bseçeneğinde "ân" sesleri her iki mısrada da aynıdır. Yani mısra a-a şeklinde uyaklanmıştır. Bu gazelin ilk beytidir. Çünkü gazel aa-ba-ca-da-ea şeklinde uyaklıdır.

YAZAN: Mustafa ŞAHİN EDEBİYAT

Değerli derskonum.com takipçileri.
Sizler için ÖSYM sınavlarında sık sık sorulan bir konuyu ele alacağız. Bu konuyu örneklerle daha iyi anlayacağınız şekilde yazacağız..
Sizler de aklınıza takılan veya öğrenmek istediğiniz konuları bize mailden veya yorum kısmından yazabilirsiniz..
İYİ ÇALIŞMALAR...