TANZİMAT DÖNEMİNDE HİKAYE KONU ANLATIMI

TANZİMAT DÖNEMİNDE HİKAYE KONU ANLATIMI, TANZİMAT DÖNEMİNDE HİKAYE, TANZİMAT EDEBİYATI HİKAYE, TANZİMAT DÖNEMİ EDEBİYATINDA HİKAYE,10.SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

 

1) ANLATMAYA BAĞLI METİNLER (ROMAN-ÖYKÜ)

·        Tanzimat'tan önce roman kavramına yabancı olan toplumumuzda hikâye kavramı, halk hikâyeleri ve mesnevilerle bir tutulmuş, bir bakıma halk hikâyeleri ve mesneviler Batıdaki roman ve öykünün yerini tutmuştur.

·        Roman, ilk olarak çeviri yoluyla Türk edebiyatına girmiş, daha sonra roman ve öykünün ilk yerli ve Batılı örnekleri verilmiştir.

·        Roman ve hikayeler, gazetelerde bölümler halinde yayımlanmıştır..

·        Türk edebiyatındaki ilk öykü örneği ise Ahmet Mithat Efendi'nin Letaif-i Rivayet adlı yapıtıdır.

·        Batılı anlamda ilk öykü örnekleri ise Sami Paşazade Sezai'nin Küçük Şeyler adlı 

· Tanzimat Edebiyatı Hikâyeciliği

· Türk edebiyatında ilk hikâye kitapları Ahmet Mithat Efendi'nindir:
Kıssadan Hisse (1870), Letaif-i Rivâyet (1871).

· Kıssadan Hisse'yi oluşturan hikâyeler, yazarın, Mithat Paşa ile birlikte Bağdat'ta bulunduğu evrede yazılmıştır. Yazar bu eserdeki hikâyeleri genellikle Aisopos ve Fenelon'un fabllarını geliştirerek kurmuş, birtakım öğütlerle, ahlâk dersi vererek sonuçlandırmıştır. Letaif-i Rivâyet ise çoğu uzun olan 28 hikâyeden oluşmuştur.

· Emin Nihat'ın Müsameretnâme adlı kitabı ise 7 uzun hikâyeden meydana gelmiştir. Bu hikâyeler eski edebiyatın  kalıplaşmış anlatım tarzıyla oluşmuş, önemli bir yenilik yaratamamıştır.

Tanzimat Dönemi sanatçıları içinde hikâye alanında asıl önemli gelişmeyi Nabizâde Nazım sağlamıştır. Yazar, 1891 - 1892 yılları arasında Yadigârlarım, Zavallı Kız, Karabibik,  Sevda, Hâlâ Güzel, Haspa, Seyyie-i Tesamüh adlarında uzun hikâyelerden oluşan kitaplarını yayımladı. 

· Küçük Şeyler adlı hikâye kitabını yazan Sami Paşazâde Sezai, Batı hikâye anlayışının ilk örneklerini verdi. Olayların gerçeğe bağlı gözlemlere dayanarak kurulduğu görülen bu  hikâyelerinde oldukça başarılı oldu, kendisinden

Bazı Sanatçılar ve hikaye türündeki eserleri

Ahmet Mithat Efendi'nin Eserleri

Kıssadan Hisse 

Letaif-i Rivayet 

Nabizâde Nazım'ın Eserleri

Yadigârlarım, Zavallı Kız, Bir Hatıra, Sevda, Hâlâ Güzel, Bahtiyar

mıdırlar?, Haspa

Ebubekir Hâzım Tepeyran'ın Eserleri

Eski şeyler

Sami Paşazâde Sezai'nin Eserleri

Küçük Şeyler

Recaizâde Mahmut Ekrem'in Eserleri

Saime, Muhsin Bey yahut Şairliğin Hazin Neticesi, Şemsa.